Op 1 januari 2025 is de Wet versterking positie ouders en leerlingen in werking getreden. De wet richt zich op een verbeterde samenwerking tussen scholen, ouders en leerlingen wat betreft passend onderwijs. In dit bericht wordt kort toegelicht wat deze wet voor samenwerkingsverbanden en scholen betekent. Het bericht is gebaseerd op de informatie zoals deze nu bekend is. Er zijn nog een aantal zaken die momenteel door OCW verder wordt uitgewerkt. Op de website van het Steunpunt Passend Onderwijs vind je altijd de meest recente informatie.
Wat betekent deze wet voor het samenwerkingsverband?
Voor alle samenwerkingsverbanden betekent dit dat ze vanaf 1 januari 2025 moeten beschikken over een ouder- en jeugdsteunpunt (OJS) om te kunnen informeren, steunen en signaleren. Binnen PPO Rotterdam is het OJS al bijna twee jaar actief en werken we daarnaast met ouderfunctionarissen en een ombudsman.
Wat betekent deze wet voor scholen?
- Ouders en leerlingen kunnen met vragen terecht bij ons ouder- en jeugdsteunpunt
Wanneer je als school ouders zelf onvoldoende kunt informeren of steunen met betrekking tot passend onderwijs, dan kun je ouders of leerlingen doorverwijzen naar ons ouder- en jeugdsteunpunt.
- Leerlingen krijgen hoorrecht over hun ontwikkelingsperspectief (OPP)
Scholen zijn vanaf schooljaar 2025-2026 verplicht om leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften te horen over het OPP. Leerlingen krijgen daarmee de mogelijkheid om hun mening te geven over de inhoud van het OPP als geheel. Het gaat erom dat er altijd communicatie is met de leerling over zijn/haar ontwikkeling en de ondersteuning die daarbij nodig is. Dit kan in de vorm van een gesprek of op een andere manier (zoals een tekening) en aansluitend op de ontwikkelingsleeftijd van de leerling. Als de leerling zelf niet wil, hoeft dat uiteraard niet: het is een hoorrecht en geen –plicht. De inbreng van de leerling en de invloed daarvan op de vaststelling of bijstelling van het OPP moet in het OPP worden opgenomen.
Dit hoorrecht bestaat naast het instemmingsrecht van ouders op het handelingsdeel van het OPP.
- Alle leerlingen krijgen hoorrecht over het ondersteuningsaanbod van de school
Met ingang van schooljaar 2025-2026 gaat ook het hoorrecht over de ondersteuning op school voor alle leerlingen in. Dit betekent dat je als school aan alle leerlingen, met én zonder ondersteuningsbehoefte, vraagt wat ze vinden van de ondersteuning op school. Hoe je dat doet, mag je als school zelf weten. Je kunt met leerlingen in de klas het gesprek voeren over de ondersteuning op school en wat ze daarvan vinden. Wat niet mag is alleen de leerlingenraad vragen om hun mening over de ondersteuning op school. Tenzij uit de gesprekken met de klassen het verzoek komt om dat wel te doen. Het gaat erom dat alle leerlingen in de gelegenheid worden gesteld om hun mening te geven over het ondersteuningsaanbod op school.
- Ondersteuningsaanbod moet worden opgenomen in de schoolgids
Informatie over de basisondersteuning en extra ondersteuning moet vanaf 1 augustus 2025 verplicht worden opgenomen in de schoolgids, zodat ouders en leerlingen deze informatie niet meer in een apart document hoeven op te zoeken.
Hiermee vervalt de verplichting om een schoolondersteuningsprofiel (SOP) als losstaand document te maken. De informatie wordt op deze manier toegankelijker voor ouders. Voordat informatie over de basisondersteuning en extra ondersteuning wordt opgenomen in de schoolgids dienen alle leerlingen, zoals hierboven beschreven, in de gelegenheid gesteld te zijn om hun mening te geven over het ondersteuningsaanbod van de school.
Huidige situatie
Binnen het samenwerkingsverband werken we al 10 jaar met het gecomprimeerde SOP. Het samenwerkingsverband doet twee keer per jaar, via de schoolbesturen, een actieve uitvraag naar de actuele SOP’s en koppelt deze op de scholenpagina op de website van PPO Rotterdam. Op deze manier is het extra ondersteuningsaanbod van elke school te vinden voor ouders en betrokkenen. Tot in ieder geval het einde van dit schooljaar blijven we werken met het gecomprimeerde SOP.
Hoe verder?
PPO Rotterdam gaat in overleg met de schoolbesturen kijken hoe we hierin gezamenlijk kunnen optrekken. Hierbij is het van belang dat het ondersteuningsaanbod van de scholen makkelijk vindbaar en vergelijkbaar is voor ouders. Daarnaast hebben we de gezamenlijke opdracht om te zorgen voor een dekkend netwerk. Zicht op het ondersteuningsaanbod van de scholen is van belang om op dit dekkend netwerk te kunnen sturen. Nadere communicatie over hoe nu verder volgt binnenkort.
Meer informatie
De nieuwe wet roep nog veel vragen op. Via deze link is een webinar vanuit OCW terug te kijken en zijn antwoorden op veelgestelde vragen uit het webinar terug te lezen: Terugblik | Online sessie wet Versterking positie ouders en leerlingen – Steunpunt Passend Onderwijs
Daarnaast is door OCW, in samenwerking met de sectorraad GO, een aanvullend webinar gepland op 6 maart (10.00-11.00). Dit webinar richt zich op het hoorrecht van leerlingen op het OPP. Webinar | Hoorrecht van leerlingen op het OPP – Steunpunt Passend Onderwijs
Webinars over het hoorrecht van alle leerlingen op het ondersteuningsaanbod van de school en het schoolondersteuningsprofiel in de schoolgids zijn in voorbereiding.
Overige links
Informatie over Wet ‘Versterking positie ouders en leerlingen’ – Steunpunt Passend Onderwijs
Visual: Wet versterking positie ouders en leerlingen in het passend onderwijs